GETIN NOBLE BANK S.A.
Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku
(dane w tys. zł)
16
Noty do sprawozdania finansowego załączone na stronach od 9 do 145 stanowią jego integralną część.
W związku z tą niejednolitością orzecznictwa w dniu 25 marca 2021 roku planowane jest podjęcie uchwały przez pełny skład
Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, w odpowiedzi na sześć pytań postawionych w dniu 29 stycznia 2021 r. przez Pierwszego
Prezesa Sądu Najwyższego, dotyczących wybranych zagadnień prawnych związanych z walutowymi kredytami hipotecznymi.
Szczegółowe informacje na ten temat zostały zaprezentowane w nocie II.36.
Przedmiotowa uchwała Sądu Najwyższego może mieć istotny wpływ na przyszłe kształtowanie się linii orzecznictwa sądowego
w Polsce w zakresie konsekwencji uznania za abuzywne postanowień umownych odnoszących się do sposobu określania
kursu waluty w umowie kredytu indeksowanego lub denominowanego, a także na poziom rezerw na kredyty frankowe. Na
moment sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego, z uwagi na brak możliwości przewidzenia kształtu
rozstrzygnięcia poszczególnych kwestii przez Sąd Najwyższy, nie jest możliwe miarodajne oszacowanie jego wpływu na
sytuację finansową Banku.
W dniu 8 grudnia 2020 roku Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego zaproponował rozwiązanie kwestii ryzyka
związanego z walutowymi kredytami hipotecznymi dla całego sektora. Miałoby ono polegać na oferowaniu przez banki swoim
klientom możliwości zawierania ugód dotyczących uprzednio zawartych umów kredytowych, zgodnie z którymi kredyt byłby
traktowany w sposób, jakby od momentu udzielenia był kredytem złotowym, oprocentowanym według stopy WIBOR
powiększonej o marżę historycznie stosowaną do takiego kredytu. Propozycja Przewodniczącego KNF stała się przedmiotem
konsultacji sektorowych, w tym również w ramach Związku Banków Polskich.
Ze względu na pytania Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego skierowane do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, jak również
wysoką niepewność w przedmiocie treści rozstrzygnięcia prawnokształtującego, dotyczącego skutków abuzywności klauzul,
a także dotychczasową linię orzecznictwa sądów powszechnych, zdaniem Zarządu Banku decyzja o udziale w procesie
zawierania ugód z klientami winna zostać poprzedzona analizą orzecznictwa, które ukształtuje się w konsekwencji
wspomnianej uchwały SN. Nie bez znaczenia pozostaną również stanowiska pozostałych Regulatorów, poziom wpływu
finansowego przed i po opodatkowaniu oraz konsekwencje kapitałowe, w tym korekty regulacyjne poziomu wymogów
kapitałowych związanych z walutowymi kredytami hipotecznymi. Na moment publikacji niniejszego raportu Zarząd Banku,
ani inny organ korporacyjny Banku nie podjął jakiejkolwiek decyzji dotyczącej udziału w procesie zawierania ww. ugód.
W związku z opisanym powyżej brakiem ukształtowania jednolitej linii orzecznictwa polskich sądów w zakresie kredytów
indeksowanych/denominowanych do CHF i jednoczesnym zwiększeniem po ww. wyroku TSUE liczby pozwów wnoszonych
przez klientów posiadających tego typu kredyty Bank ocenia, iż przepływy pieniężne z portfela kredytów hipotecznych
indeksowanych do walut obcych, mogą nie być w pełni odzyskane oraz może powstać po stronie Banku zobowiązanie do
wypływu środków pieniężnych, w wyniku czego stosując MSR 37 oszacował i rozpoznał rezerwę w oparciu o podejście
o charakterze portfelowym na ryzyko prawne związane z kredytami hipotecznymi powiązanymi z walutą obcą w kwocie
279,5 mln złotych. Łącznie z rezerwami na spory sądowe związane z tego typu kredytami istniejące na dzień 31 grudnia 2020
roku, utworzone przez Bank rezerwy na dzień 31 grudnia 2020 roku wynoszą 323 mln złotych (metodologia został opisana
w nocie II.36). Ze względu na powyższą niejednolitość dotychczasowego orzecznictwa sądów polskich, stosunkowo niewielką
liczbę ostatecznych rozstrzygnięć w tego typu sprawach oraz niepewność dotyczącą przyszłego rozwoju linii orzeczniczej
w tego typu sporach sądowych, jak również trudność w precyzyjnym oszacowaniu skali działań podejmowanych w przyszłości
przez kredytobiorców w zakresie wdania się w spór sądowy z Bankiem, istnieje istotne ryzyko zmiany w przyszłości poziomu
ww. rezerwy na ryzyko prawne portfela kredytów CHF.
Warto przy tym podkreślić, że opisane wyżej rozbieżności w orzecznictwie sądów polskich nie odnoszą się do treści klauzul
określających zasady indeksacji oraz zasady ustalania kursu do przeliczania rat kredytowych z CHF na PLN. Ocena tych klauzul
pod kątem abuzywności jest natomiast pierwszym elementem, który sąd rozpoznający sprawę indywidualnego kredytobiorcy
powinien dokonać. W tym kontekście należy wskazać, że powyższe klauzule Banku zawarte we wzorcach umów kredytu
indeksowanego kursem walut obcych nie zostały wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych prowadzonego przez Prezesa